Βέρτιγκο στην κυβέρνηση.

Στη δίνη της οικονομικής κρίσης, όλοι οι πρωταγωνιστές επανακαθορίζουν τη στάση τους εν όψει ραγδαίων εξελίξεων.

Στην κινούμενη άμμο, όπου βρίσκονται το τελευταίο διάστημα όλα τα κυβερνητικά στελέχη -μηδενός εξαιρουμένου- η ιδιότητα της Πυθίας συνιστά "παγίδα" και εκ των προτέρων χαμένο στοίχημα για όσους αρέσκονται στο παιχνίδι των προβλέψεων.

Στο Μέγαρο Μαξίμου, οι ρυθμοί είναι όπως συνήθως. Πολλές φορές ανυπόφορα γρήγοροι, δραστήριοι και "τελεσίδικοι", άλλοτε αργοί και διαπιστωτικοί και ενίοτε δύσκολα εξηγήσιμοι και με μεγάλα κενά. Αυτό που αλλάζει και φαίνεται πια διά γυμνού οφθαλμού είναι ότι το βαρύ κλίμα απλώνεται απειλητικά πάνω από τις λειτουργίες του πρωθυπουργικού επιτελείου, ενώ την ίδια ώρα το οικονομικό επιτελείο αναζητεί αλεξιβρόχιο για τις καθημερινές επιθέσεις από τα άλλα κόμματα, αλλά και από τις φίλιες δυνάμεις...

Είναι ελάχιστοι όσοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι το αρνητικό κλίμα μπορεί να αντιμετωπιστεί άμεσα. Οι ραγδαίες πολιτικοοικονομικές εξελίξεις έχουν γονατίσει κάθε προσδοκία και έχουν επιβάλει στα κορυφαία κυβερνητικά στελέχη προσωρινή "σιγήν ιχθύος" για τις ανακατατάξεις στο εσωτερικό.

Ο Γιώργος Παπανδρέου, πάντως, έχει ξεκαθαρίσει σε στενούς του συνεργάτες ότι δεν πρόκειται να αφήσει στη μέση αυτό που εκτιμά ότι στο τέλος θα πετύχει. Ο ορίζοντας στον οποίο αναφέρεται είναι συγκεκριμένος και αφορά τον στόχο για την ψήφιση των επιβαλλόμενων μέτρων και του προϋπολογισμού του 2012 (μέσα στον Οκτώβρη, δηλαδή).

Οι παπανδρεϊκοί βουλευτές είναι αυτοί που τρομάζουν στην παρούσα φάση το Μέγαρο Μαξίμου.

Εννοείται ότι παράλληλα συνυπολογίζει τις εκτός συνόρων εξελίξεις. Και επίσης ότι σκοπεύει ο ίδιος να ανοίξει έπειτα το καπάκι εσωτερικών διεργασιών, είτε για εκτόνωση της έντασης (π.χ. δημοψήφισμα) είτε για μια ακόμη κίνηση εθνικής συνεννόησης προς τα άλλα κόμματα. Ποιος είναι τώρα ο άνθρωπος που μιλά περισσότερο μαζί του σε καθημερινή βάση;

Ο Ευ. Βενιζέλος. Το εθνικό διακύβευμα για τη διάσωση της οικονομίας έχει φέρει απολύτως κοντά το άλλοτε αταίριαστο δίδυμο, τους δύο αντιπάλους στην κορυφαία κόντρα του 2007 για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, που τους ανάγκασε να συνομιλούν για μεγάλο χρονικό διάστημα και επί της ουσίας μέσω τρίτων.

Λέγεται ότι ο υπουργός Οικονομικών δεν κάνει βήμα χωρίς να συνεννοηθεί προηγουμένως με τον πρωθυπουργό -γι' αυτό και η προχθεσινή μαραθώνια συνεδρίαση με τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, όπου ακούστηκαν τα διάφορα σενάρια, θεωρήθηκε κίνηση "προειδοποίησης" της Κοινοβουλευτικής Ομάδας για τα περαιτέρω. Ο υπουργός Οικονομικών όμως δεν είναι ένα κορυφαίο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ με προσωπικές φιλοδοξίες. Ο ίδιος έχει πει δημοσίως ότι έχει "διαγράψει" πολλές από αυτές από τη στιγμή που δέχτηκε να καθίσει στην ηλεκτρική καρέκλα του υπουργού Οικονομικών στη χειρότερη φάση.

Ο πρώην αντιπρόεδρος της ΕΚΤ ζήτησε να σταματήσει άμεσα η διαρροή σεναρίων.

Η αφετηρία
Τα άλλα κορυφαία στελέχη από την άλλη πλευρά αν και κατανοούν τις δυσκολίες και τον "εγκλωβισμό" του σε ένα ανυπόφορο δίχτυ υποχρεώσεων, διατηρούν επιφυλάξεις για την επόμενη μέρα και τη στάση του. Και αυτό γιατί η "επόμενη μέρα" που κατά πολλούς μπορεί να έρθει πολύ γρήγορα, με την προσφυγή στις κάλπες, ξαναφέρνει στην αφετηρία όλα τα κορυφαία στελέχη. Το γεγονός ότι ο κ. Βενιζέλος βγαίνει μπροστά -έστω και για να ανακοινώσει οδυνηρά μέτρα- έχει προβληματίσει υπουργούς που αν και θέλουν να το κρύψουν, τον αντιμετωπίζουν ως εν δυνάμει αντίπαλο στο εσωκομματικό χρηματιστήριο.

Το "βέρτιγκο" στην κυβέρνηση θεωρείται δεδομένο, κάτι που δυσκολεύει τα σενάρια και τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Οι γνωρίζοντες λένε ότι ο Ανδρέας Λοβέρδος παραμένει ψηλά στη δημοφιλία και ότι θα συνεχίσει μια πορεία που του επιτρέπει να μην "εγκλωβίζεται" στα λάθη και τις αστοχίες της κυβέρνησης.

Εχει βάλει το ερώτημα περί εκλογών, όπως και ο Κ. Σκανδαλίδης, αλλά το πολιτικό πακέτο θα συζητηθεί αφού λήξουν οι "καυτές" εκκρεμότητες με την τρόικα.

ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
"Τα λένε και εκτονώνονται"

Χωρίς αμφισβήτηση, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ έχει ήδη δοκιμάσει τα όρια και εξακολουθεί να βρίσκεται σε αγώνα αντοχής. Σκληρές αποφάσεις, οδυνηρά μέτρα, αποδοκιμασία από τους ψηφοφόρους, αλλά και ουδείς "πράσινος" βουλευτής που συνήθως βάζει δημοσίως "κόκκινες γραμμές" στην κυβέρνηση οδηγεί εαυτόν στον δρόμο της παραίτησης.

"Τα λένε, εκτονώνονται και αντέχουν" λέει χαρακτηριστικά πρωθυπουργικός σύμβουλος που δεν κρύβει ότι έχει και ο ίδιος απηυδήσει από την αναποτελεσματικότητα της κυβέρνησης. Ωστόσο, στις τελευταίες συνεδριάσεις του πρωινού καφέ, υπό τη Ρεγγίνα Βάρτζελη, φάνηκε ότι το νήμα με τους βουλευτές άρχισε να κόβεται. Μ. Καρχιμάκης, Χρ. Πρωτόπαπας και Β. Εξαρχος ανέλαβαν να κάνουν τα πρώτα βήματα διαχείρισης, και ήταν ο "πρωινός καφές" που αντελήφθη προχθές ότι έπρεπε να αναβληθεί η ονομαστική ψηφοφορία για το Ειδικό Τέλος στα Ακίνητα προκειμένου να μην οδηγηθούν σε πολιτικό "έμφραγμα".

Ανθρωπογεωγραφία
Υπάρχουν εντοπισμένοι αντάρτες; Μάλλον έχει αυξηθεί ο αριθμός των ελεύθερων (προς το παρόν) σκοπευτών της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, αφού ουκ ολίγοι (π.χ. οι κ. Λιτζέρης, Ανδρουλάκης, Σαλαγιάννης, Μακρυπίδης, οι κυρίες Β. Παπανδρέου, Τ. Αντωνίου κ.ά.) καραδοκούν στη γωνία για το επόμενο λάθος. Η αλήθεια είναι ότι το Μέγαρο Μαξίμου ανησυχεί περισσότερο για κρούσματα αμφισβήτησης από τους παπανδρεϊκούς βουλευτές, που νιώθουν μαζί με τους άλλους θηλιά στον λαιμό όταν καλούνται να υπερασπιστούν δημοσίως κυβερνητικές αποφάσεις. Φοβούνται καταψήφιση νομοσχεδίων στη Βουλή ή ακόμη και παραιτήσεις (όπως άφησε να εννοηθεί ο Γ. Βούρος); Η αλήθεια είναι ότι το Μαξίμου θέλει να κλείσει χωρίς μικρούς αιφνίδιους θανάτους τις κρίσιμες ημερομηνίες μέχρι την ψήφιση του προϋπολογισμού προκειμένου να εξασφαλίσει την 6η δόση και το νέο δάνειο.

ΟΜΟΦΩΝΙΑ
Ολοι οι υπουργοί υπέρ των μέτρων

Κατά των εκλογών τάσσονται ανοιχτά οι κ. Ραγκούσης και Παπακωνσταντίνου, τονίζοντας ότι θα ήταν καταστροφικό για τη χώρα. Μιλούν όπως και οι κ. Χρυσοχοΐδης, Λοβέρδος, Μόσιαλος και η Αννα Διαμαντοπούλου υπέρ της άμεσης υλοποίησης των μέτρων -αλλά οι προσεκτικοί "παρατηρητές" είδαν ότι στις πρόσφατες κυβερνητικές συσκέψεις δεν υπήρξαν λιγότερο... μεταρρυθμιστές. "Ολα τώρα, από εφεδρεία μέχρι και περικοπές συντάξεων για την αποφυγή της χρεοκοπίας" είναι το... σύνθημα γενικώς του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο Δ. Ρέππας ανακοίνωσε πρώτος το "τσεκούρι" στο Δημόσιο, ενώ ο Χρ. Παπουτσής συμφώνησε για την άμεση εφαρμογή των μέτρων.

ΕΚΛΟΓΟΛΟΓΙΑ
Ορόσημο ο προϋπολογισμός και οι αποφάσεις για το χρέος

Αν ρωτήσει κάποιος τον Γ. Παπανδρέου αν "βλέπει" εκλογές, δύσκολα κρύβει αυτή την ώρα τη δυσφορία του. Το πολιτικό διακύβευμα δύσκολα κατά πολλούς μπορεί να το σηκώσει στις πλάτες της μόνο η ΚΟ του ΠΑΣΟΚ, αλλά η "γραμμή", απολύτως σαφής και χωρίς κενά από τον πρωθυπουργό προς τους συνεργάτες του, δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Ο ίδιος, και η κυβέρνησή του, θέλει να πετύχουν το εξαιρετικά σύνθετο στοίχημα, να ψηφιστεί ο προϋπολογισμός του 2012 και να μπουν οι βάσεις για την εφαρμογή των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου -δηλαδή υπολογίζει σχετικές εξελίξεις το αργότερο μέχρι το τέλος του Οκτώβρη. Και μετά; Εμπειρα στελέχη αναρωτιούνται για το... plan B του Γ. Παπανδρέου, μην κρύβοντας την υποψία τους ότι από 'κεί και μετά οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις θα μπουν ενδεχομένως σε άλλη τροχιά.

Είναι, άλλωστε, χαρακτηριστική (και πηγή είδησης για τους γνωρίζοντες...) η φράση του κ. Παπανδρέου προς του βουλευτές του, με την οποία απέκλεισε κάθε σενάριο εκλογών -"γι' αυτήν την ώρα δεν υπάρχει επιλογή προσφυγής σε εκλογές". Με απλά λόγια; Ο κ. Παπανδρέου ζητεί από τα στελέχη του σιγήν ιχθύος περί των σχετικών σεναρίων τουλάχιστον μέχρι να ληφθούν οι κρίσιμες αποφάσεις για τη χώρα.

ΜΕΤΑ ΤΑ... ΣΕΝΑΡΙΑ
Το "βέτο" Παπαδήμου στις διαρροές

Ο Γιώργος Παπανδρέου βρισκόταν από νωρίς το πρωί της Παρασκευής στο γραφείο του στη Βουλή, ενώ ο Β. Βενιζέλος "απογειωνόταν" για την Αμερική. Οταν το αεροπλάνο έφτασε στον ενδιάμεσο σταθμό στο Μόναχο, ο υπουργός Οικονομικών επικοινώνησε με τον πρωθυπουργό και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, που είχε ήδη αναλάβει ρόλο "πυροσβέστη".

Τα σενάρια σχετικά με το χρέος, έτσι όπως περιγράφηκαν (και με υπονοούμενα) στη συνεδρίαση του ΚΤΕ Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ, είχαν κάνει τον γύρο του κόσμου και κατά την κυβέρνηση κάθε άλλο παρά διευκόλυναν τις κινήσεις της.

Εγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Παπανδρέου επικοινώνησε (πέραν των τηλεφωνικών επαφών που είχε με πρόσωπα-κλειδιά στην Ευρώπη) με τον πρώην αντιπρόεδρο της ΕΚΤ και σύμβουλό του κ. Λουκά Παπαδήμο, ο οποίος διαφώνησε με τη "διαρροή" σεναρίων, προτείνοντας άμεσο φρένο.

"Και επειδή πολλά λέγονται και γράφονται περί σεναρίων, τονίζω για μια ακόμη φορά, επιλογή μας είναι να ολοκληρώσουμε τη συμφωνία του Ιουλίου. Και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο πώς λέγονται κάποια πράγματα" είπε ο κ. Παπανδρέου σε κουβέντα με βουλευτές του ΠΑΣΟΚ λίγο αργότερα.

ΦΩΦΗ ΓΙΩΤΑΚΗ
fofig@pegasus.gr